Ho, Ho, Ho, het is weer bijna de tijd van het jaar. Alhoewel, als ik in de supermarkt, de tuincentra of woonwinkel sta, is het NU al die tijd van het jaar. De pepernoten liggen al sinds augustus in de schappen en sinds een week staar ik me ook al blind a welke over-the-top piek ik dit jaar op mijn uberhippe kerstboom ga prikken. De blaadjes vallen daarnaast van de bomen en de temperaturen dalen. De wachtkamer stroomt weer vol met griepjes, snotterneuzen en algehele malaise. En, zo bijna 2 jaar na de eerste besmetting met Covid-19, is de zorg (en dan specifiek voor mij in het bijzonder de GGZ) nog altijd overbelast. De hypes vliegen je nog steeds om de oren, de onzekerheid is ook nog dermate aanwezig en de crisis ligt ook nog altijd op de loer. Dus hoe blijf jij een vrolijke elf en verander je niet in een gruwel Grinch?
Het blijft me verrassen hoe onze maatschappij evolueert en bovenal met welke snelheid dit gaat. Ongeveer drie weken geleden ging ik weer voor het eerst sinds de uitbraak van de pandemie en ik moest wennen. Al die prikkels, zoveel mensen bovenop elkaar. Ik voelde me warempel zelfs ook oud. Daarom heb ik dit jaar ADE ook overgeslagen (maar dat kan ook komen doordat ik geveld ben met de griep, laten we het daarop gooien, anders klink ik echt bejaard). Ook in mijn wachtkamer lijken mensen toch niet te springen om weer volop sociaal actief te zijn. Daar waar men begin 2020 veelal psychische klachten en dan in het bijzonder angst en stress had door het gebrek aan prikkels. Moet men nu weer leren acclimatiseren en wennen aan die prikkels. Het is daarom ook aan te raden rustig je activiteiten uit te breiden en niet zoals de gemiddelde twintiger je hele agenda vol te stampen. Nu zitten de eerste overspannen, overprikkelde Gen Z’ers alweer bij mij op de bank.
Dat de zorg overbelast is/ was schrijf ik eigenlijk al jaren. Maar sinds de uitbraak van Covid-19 heeft dit exorbitante vormen aangenomen. De tweede lijn schuift alles af op de POH-GGZ, de grote instellingen schuiven alles af naar Buurtzorg. Zelfs de acute behandelteams en crisisdiensten zitten vol.. Huisartsen en praktijkondersteuners hebben hun handen er vol aan. Clienten willen NU zorg, want ze hebben al continue alles moeten uitstellen of vooruitschuiven door de pandemie. Mensen zijn kwetsbaar en prikkelbaar. De maatschappij speelt hier gretig op in en probeert mensen naar winkels te lokken, vakanties aan te prijzen, alles kan en mag meer en het liefste alles tegelijk. Dat dit een mega averechtse werking heeft, wordt genegeerd.
De politiek en het nieuws volg ik niet heel actief, wordt er namelijk een beetje moedeloos van. Zelf werkzaam als zorgprofessional en voel me heel eerlijk gezegd nou niet echt gesteund op dit moment door de overheid. En het nieuws met al die propaganda en cijfers, word ik troosteloos van. Dus hoe zorg ook ik dat ik (in mijn favoriete seizoenen van het jaar) niet depressief wordt?
Het begint eigenlijk bij jezelf. Stop met te kijken om je heen en te vergelijken. Het lijkt altijd groener aan de overkant. En je hoeft ook geen kuddedier te zijn. Volg nou maar gewoon lekker je eigen pad. Maak nou eens de balans op. Dit jaar telt nog 2,5 maand, wat zou je graag nog willen bereiken? Zorg voor kleine doelstellingen die makkelijk te realiseren en haalbaar zijn. En bedenk wellicht een groot doel voor 2022. Ontdoe je verder van negatieve ballast. Ruim je zomerkleding op, schuif de winterkleding in de kast, maak het huis gezellig met kaarsen. Probeer niet te veel stil te staan bij wat er de afgelopen periode minder goed ging, wat je wellicht allemaal door de pandemie niet hebt kunnen doen of bereiken.
Overprikkeling ligt momenteel heel erg op de loer. De wereld gaat steeds meer een stukje open, meer is mogelijk en dit is toch een risico als je te snel weer jezelf in het diepe gooit. Bedenk dus goed waar je je prioriteiten wilt leggen. Pak niet alle feestjes. Plunder niet je gehele bankrekening voor die nieuwe outfit. Veel mensen komen ook in een identiteitscrisis terecht omdat ze de afgelopen 1,5 jaar veelal met zichzelf werden geconfronteerd. Ga eens wat vaker je gedachten opschrijven, stilstaan bij wie je vroeger was en kijk of dit nog matcht met hoe je nu in het leven staat.
Zoals ik al zei is de zorg overbelast en is de wachttijd in de GGZ enkele maanden. Vraag of de huisarts, POH-GGZ of de praktijk waar je op de wachtlijst staat, gebruik maakt van online therapie. Dan kun je al zelf (gewoon vanuit huis) starten met het werken aan je klachten en voel je je toch nuttig bezig zijn.
Deze periode, het laatste kwartaal, is een belangrijke. Je kunt dit jaar voor jezelf afsluiten en stilstaan bij hoe je het nieuwe jaar in wilt gaan. De dagen worden donkerder en guurder, maar zorg ervoor dat jij dit zelf niet wordt! Geniet van de kleine dingen en onthou, de kracht zit in jezelf! Zelfs de Grinch beschikt over een groot en warm groen kloppend hart.